Aandacht voor laaggeletterden in escapecaravan

Hoe voelt het om laaggeletterdheid te zijn? Waar loop je dan tegenaan? Maar liefst 2,5 miljoen mensen in Nederland hebben moeite met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden. Om te laten ervaren hoe dat voelt én om de signalen te herkennen, stond donderdag 14 september jl. een escapecaravan op het Raadhuisplein in Mijdrecht. Ook wethouder Cees van Uden probeerde hem uit. De escapecaravan is een initiatief van Raccoon Games en is ontworpen om zoveel mogelijk mensen te laten ervaren hoe het voelt om laaggeletterd te zijn.

Tijdens de Week van Lezen en Schrijven stond de caravan op het Raadhuisplein in Mijdrecht. Zowel gemeenteambtenaren als inwoners konden hem uitproberen. In de caravan krijgen de deelnemers de opdracht een vakantie uit te zoeken, de reis uit te stippelen en de reispapieren in orde te maken. Voor laaggeletterden zijn dit heel ingewikkelde zaken. Hoe lees je een routebeschrijving? Welke gegevens moet je invullen op de reispapieren? En hoe lees je de instructies voor het openen van een kastje?

Ook in gemeente De Ronde Venen wonen mensen die laaggeletterd zijn. “Als we de landelijke statistieken toepassen, zijn in onze gemeente ongeveer 3.400 mensen laaggeletterd”, licht wethouder Van Uden toe. “Het is belangrijk dat we ook hen bereiken in onze communicatie. Dat vraagt altijd om een zorgvuldige afweging. We willen volledig zijn en toch duidelijk.”

In geval van laaggeletterdheid is ook vaak sprake van schaamte. “Dat betekent dat mensen er niet zo gemakkelijk voor uit durven komen”, vervolgt de wethouder. “Misschien krijgen zij vaak reacties als: ‘Dat staat er toch?!’ Als inwoners hebben we allemaal een rol om de signalen te herkennen en een ander te helpen. Een signaal kan bijvoorbeeld zijn dat iemand opvallend vaak de leesbril vergeten is als er iets gelezen moet worden, of dat sprake is van “zere handen” als iets moet worden opgeschreven. Andere signalen zijn dat betreffende inwoners geen e-mailadres hebben, niet op tijd op een afspraak verschijnen, moeite hebben met navigatie, een slecht leesbaar handschrift hebben of uitsluitend kijken naar een tekst zonder daadwerkelijk de ogen te bewegen.”

Bij het vermoeden dat een ander moeite heeft met lezen, schrijven, rekenen of de digitale vaardigheden, is het belangrijk dit in eerste instantie te benoemen, te zeggen dat schaamte niet nodig is én hulp aan te bieden. “Binnen De Ronde Venen bieden we hulp via het Taalhuis en het Taalcafé”, vervolgt de wethouder. “De Bibliotheek is hierin het eerste aanspreekpunt en kan inwoners verder op weg helpen. Het is daarvoor niet noodzakelijk dat inwoners ook daadwerkelijk lid zijn van De Bibliotheek. De Bibliotheek staat open voor iedereen, altijd.”